سه‌شنبه ۴ دی ۱۴۰۳
تغییر ناگهانی صدا می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. سرماخوردگی، کم کاری تیروئید، اختلال در هورمون‌ها، رفلاکس معده و سرطان حنجره تنها برخی از دلایل تغییر ناگهانی صدا هستند.
تغییر صدا اگرچه در دوران بلوغ امری عادی به نظر می‌رسد اما این تغییر مخصوصا اگر به طور ناگهانی و طولانی مدت باشد، هیشه نشانه بزرگ شدن کودک نیست، احتمال دارد نوعی بیماری باعث تورم تارهای صوتی شده و نیازمند درمان به موقع است. دلایل مختلفی برای تغییر صدا وجود دارد که هر کدام درمان خاص خود را طلب می‌کند. در ادامه به ذکر برخی از مهمترین دلایل تغییر صدای ناگهانی می‌پردازیم.
دلایل تغییر ناگهانی صدا
تغییر صدا به صورت ناگهانی اصلا عادی نبوده و نیازمند پیگیری است. مخصوصا زمانی که این تغییر صدا بیش از دو هفته طول بکشد. یکی از رایج‌ترین دلایل این عارضه، عفونت‌های ویروسی است که منجر به ایجاد تورم و التهاب در بخش‌هایی از حنجره می‌شود. اگر چنین باشد می‌توانید به آسانی با استراحت دادن به حنجره و مصرف مایعات، صدای پیشین خود را دوباره به دست آورید. علاوه بر تغییر ناگهانی صدا، هر گونه عفونت یا مشکل در حنجره و گلو، موجب ناراحتی در هنگام غذا خوردن، نفس کشیدن و بلعیدن می‌شود. به طور کلی تغییر ناگهانی صدا می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد، در ادامه این علل شرح داده شده‌اند.
۱. آلودگی هوا همیشه مقصر است
قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا یکی از دلایل تغییر ناگهانی صدا است، اگر مجبور هستید هر روز از منزل خارج شوید، بعید نیست که حنجره مشکل پیدا کند. هوای بیرون پر از آلودگی و گرد و غبار است و اگر فردی در چند قدمی شما سیگار نیز بکشد به مشکلات ذکر شده، اضافه می‌کند. بنابراین برای جلوگیری از آسیب به حنجره و تارهای صوتی باید تا حد امکان در بیرون از خانه از ماسک استفاده کرده و در معرض هوای آلوده قرار نگیرید.
۲. سیگار و قلیان را کنار بگذارید
سیگار و قلیان روی تارهای صوتی و ریه‌ها اثر می‌گذارند. تأثیر سیگار روی حنجره می‌تواند منجر به عارضه‌های شدیدتری شود، می‌توان گفت سرطان حنجره رابطه مستقیم و تنگاتنگی با سیگار دارد. با حذف سیگار تقریباً می‌توانیم سرطان حنجره را ریشه‌کن کنیم. اگر فرد سیگاری به مدت دو هفته دچار گرفتگی و تغییر صدا شود، باید در اسرع وقت به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کند.
۳. سرماخوردگی را دست کم نگیرید
همانطور که ذکر کردیم عفونت‌های ویروسی، از متداول‌ترین دلایل تغییر ناگهانی صدا هستند. این عفونت‌ها بیشتر در اثر ابتلا به سرماخوردگی ایجاد می‌شوند. گرفتگی سینوس‌ها و مجرای بینی از عوارض سرماخوردگی است، زمانی که این اتفاق رخ دهد، ترشحات داخل سینوس و مجرای بینی باعث بسته شدن مجاری صوتی می‌شود، به همه این‌ها باید سرفه را نیز اضافه کرد. سرفه می‌تواند در اثر سرماخوردگی یا بیماری‌های ریوی بروز کند. افرادی که زیاد سرفه می‌کنند نفس خوبی برای صحبت کردن ندارند، به علاوه سرفه در دراز مدت، باعث تغییر در انعطاف تارهای صوتی می‌شود.
۴. از نودول حنجره غافل نشوید
نودول حنجره در حقیقت تشکیل برجستگی‌هایی در طناب‌های صوتی حنجره است. این عارضه در خوانندگان و مداحان و افرادی که از حنجره خود زیاد استفاده می‌کنند، وجود دارد. این افراد می‌توانند با استراحت دادن به حنجره و استفاده از بخور، این مشکل را رفع و به برگشت صدا به حالت طبیعی کمک کنند، در غیر این صورت درمان از طریق جراحی انجام خواهد شد.
۵. رفلاکس معده را درمان کنید
بیشتر افرادی که دچار گرفتگی صدا و بیماری مزمن حنجره می‌شوند به رفلاکس معده مبتلا هستند. رفلاکس یکی از بیماری‌های گوارشی است که طی آن به دلیل اشکال در دهانه مری، اسید معده وارد حلق می‌شود و به تارهای صوتی صدمه می‌زند و باعث تغییر صدا می‌شود.
۶. سرطان حنجره نیز محتمل است
احتمال بروز تغییر صدای ناگهانی و طولانی ناشی از سرطان حنجره در افرد مسن، مخصوصا کسانی که سیگار، مواد مخدر یا الکل مصرف می‌کنند و در خانواده خود سابقه سرطان داشته‌اند، بیشتر از سایرین است. این بیماری در مردان بیشتر از زنان، دیده می‌شود. افرادی که دچار تغییر ناگهانی صدا شده‌اند و فاکتورهای مذکور را نیز دارند، لازم است زودتر به پزشک مراجعه کنند. تشخیص زودهنگام ضایعات لوکوپلاکی یا پیش سرطانی که به‌صورت لکه‌های سفید در حنجره بروز می‌کنند، به درمان سریع بیماری کمک چشمگیری خواهد کرد.
درمان سرطان حنجره نیز بسته به مرحله‌ای که بیماری تشخیص داده می‌شود یا روش‌هایی که بیمار با مشورت تشخیص پزشک برای درمان انتخاب می‌کند، از طریق جراحی، رادیوتراپی و... در یک یا چند مرحله، قابل انجام است.
۷. اگر باردار شده‌اید بدانید...
خوشبختانه این عارضه موقتی است. در دوران بارداری، تارهای صوتی زنان باردار، کمی متورم می‌شوند و گاهی صدای آن‌ها بم یا زنگ‌دار می‌شود، اما این تغییرات پس از زایمان از بین می‌رود.
۸. شاید زیر سر هورمون‌ها باشد
تستسترون از هورمون‌های مردانه است که منجر به بروز صفات ثانویه جنسی در مردان می‌شود. یکی از این صفات ثانویه جنسی در مردان بم و کلفت شدن صداست. استروژن نیز باعث رشد دستگاه تولید مثل و ایجاد صفات زنانه در جنس مؤنث و داشتن صدای زیر و زنانه می‌شود. صدای هر فرد گستره دینامیک (محدوده زیر و بمی) خود را دارد، اما با دانشی که آسیب‌شناس گفتار و زبان از آناتومی، تنفس، فیزیک، آواشناسی و نظام گفتاری دارد، می‌تواند صدا را زیرتر و یا بم‌تر کند و گستره این محدوده را افزایش دهد. پس اگر مردی صدایش زنانه شده است یا بالعکس می‌توانند با مراجع به گفتاردرمانگر حرفه‌ای به صدای طبیعی و زیبای خود، دست پیدا کنند.
۹. مراقب جراح بینی باشید
امروزه در روش‌های جدید رینوپلاستی، جراحان بینی بر ایجاد شکل مناسب بینی تمرکز می‌کنند (بر خلاف قدیم که جراحان بینی تنها بر روی کوچک کردن بینی تمرکز داشتند) و کوچک بودن بینی معیار دوم آن‌ها در عمل جراحی است. این به معنای آن نیست که بینی کوچک نمی‌شود، اما اولویت اصلی جراحان بینی، حفظ ساختار بینی است و در کوچک کردن مداوم بینی، مراقب هستند که فرآیند تنفس بیمار دچار اختلال نگردد. با این وجود اگر بینی خود را به دست افراد غیرحرفه‌ای بسپارید، احتمال بروز تغییر صدا پس از جراحی برای شما وجود دارد.
علاوه بر جراحی بینی، جراحی‌های گردن یا قفسه سینه نیز می‌تواند باعث فشار روی عصب حنجره شود، درنتیجه تارهای صوتی به درستی باز و بسته نخواهند شد، در چنین وضعیتی نمی‌توانید با صدای رسا صحبت کنید. آسیب به خود عصب از طریق بیماری‌هایی نظیر پارکینسون یا سکته مغزی نیز می‌تواند اثر مشابهی ایجاد کند.
۱۰. امان از تنبلی تیروئید!
کم کاری تیروئید نیز می‌تواند یکی از دلایل تغییر ناگهانی صدا باشد. این بیماری می‌تواند تأثیر بدی روی تارهای صوتی بگذارد و در مواقع شدید باعث ایجاد پولیپ روی تارهای صوتی نیز بشود. پولیپ گوشت اضافه‌ای است که اجازه حرکت درست به تارهای صوتی نمی‌دهد. این بیماری از طریق انجام آزمایش خون تشخیص داده می‌شود. اگرچه پولیپ درمان قطعی ندارد، اما می‌توان به آسانی با مصرف دارو آن را کنترل کرد.
درمان‌های خانگی رفع گرفتگی صدا
چنانچه تغییر و گرفتگی صدا به دلایلی مثل سرماخوردگی، فریاد زدن و آلودگی هوا باشد، می‌توان با استفاده از راهکارهای خانگی و آسان به بهبود آن کمک کرد. البته تمامی این درمان‌های خانگی در کنار استراحت دادن به حنجره، اثربخش هستند. استراحت دادن به حنجره به معنای کمتر و آرام‌تر صحبت کردن، است. در این شرایط تارهای صوتی آسیب دیده، سریع‌تر بهبود پیدا می‌کنند.
