سه‌شنبه ۱۱ دی ۱۴۰۳
نشخوار ذهنی مثل نوار است. نواری که گیر کرده و یک آهنگ را دوباره و دوباره تکرار می‌کند. برای مثال، بحثی را که با دوست‌تان داشته‌اید، در ذهن‌تان تکرار می‌کند یا اشتباهات گذشته را به‌یاد شما می‌آورد. وقتی افراد نشخوار ذهنی می‌کنند، زیادی درباره‌ی وضعیت‌ها و اتفاقات زندگی فکر می‌کنند. اتفاقاتی مانند کار یا رابطه‌ی خانوادگی برایشان مثل وسواس می‌شود.
تحقیقات نشان داده‌اند نشخوار ذهنی تأثیرات منفی زیادی روی ذهن دارد. مثلا افسردگی، اضطراب، اختلال اضطراب بعد از حادثه و افراط در خوردن و آشامیدن. با ما باشید تا با این پدیده آزاردهنده بیشتر آشنا شوید.
چرا نشخوار ذهنی این عواقب ناخوشایند را در بردارد؟
دکتر سوزلن نولن هوکسما (Susan Nolen-Hoeksema) می‌گوید: «برای برخی افراد زیاد خوردن و نوشیدن راهی برای کنار آمدن با زندگی است. این افراد با خوردن یا نوشیدن از نشخوار ذهنی فرار می‌کنند».
طبیعی است که نشخوار ذهنی افکار منفی را به‌ذهن می‌آورد. نشخوار ذهنی به یک چرخه تبدیل می‌شود.
تحقیقات نولن هوکسما به این نتیجه رسیدند که افراد افسرده هنگام نشخوار ذهنی، اتفاقات گذشته‌ی خود را منفی‌تر به‌خاطر می‌آورند. آنها شرایط حاضر زندگی خود را هم منفی‌تر می‌بینند و در مورد آینده ناامیدتر هستند».
نشخوار ذهنی به‌سرعت کاری می‌کند تا فرد احساس بی‌پناهی کند. این احساس، مهارت‌های حل مسئله را از بین می‌برد. آن‌قدر درگیر مشکلات خود می‌شوید که دیگر نمی‌توانید از چرخه‌ی افکار منفی بیرون بیایید.
حتی عزیزان را از خود دور می‌کنید. نولن هوکسمن می‌گوید: «وقتی افراد برای مدت طولانی نشخوار ذهنی می‌کنند، اعضای خانواده و دوستان آنها از دست‌شان خسته می‌شوند و حمایت خود را از فرد دریغ می‌کنند».
چرا افراد نشخوار ذهنی می‌کنند؟
نولن هوکسمن می‌گوید کسانی که نشخوار ذهنی می‌کنند، استرس و مشغولیت ذهنی بیشتری در زندگی خود دارند. این افراد حتی ممکن است مشکلات شناختی هم داشته باشند. افرادی که در برابر نشخوار ذهنی آسیب‌پذیر هستند، نمی‌توانند افکار را از ذهن خود خارج کنند. نولن هوکسمن می‌گوید زنان بیشتر از مردان نشخوار ذهنی می‌کنند. نولن هوکسمن نویسنده‌ی کتاب «زنانی که زیادی فکر می‌کنند: چطور از شر افکار اضافی خلاص شویم و به زندگی خود برسیم» است. او بیان می‌کند که بخشی از آن به این خاطر است که زنان بیشتر نگران روابط خود هستند.
همان‌طور که نولن هوکسمن می‌گوید: «رابطه‌های فردی می‌توانند منبع خوبی برای نشخوار ذهنی باشند». حقیقت این است که رابطه‌ها به‌شدت مبهم هستند. هیچ‌وقت مطمئن نیستید که دیگران در مورد شما چه فکر می‌کنند. نمی‌دانید همسرتان همیشه وفادار و صادق می‌ماند یا نه.
چطور نشخوار ذهنی را کمتر کنیم؟
طبق گفته‌ی نولن هوکسمن کمتر یا متوقف‌کردن نشخوار ذهنی دو قدم دارد.
۱. کاری کنید افکار مثبت بیشتری داشته باشید
باید کارهایی کنید که ذهن شما را مشغول می‌کنند. باید افکار مثبت داشته باشید. هر کاری ممکن است؛ مثلا ورزش موردعلاقه‌ی خود را انجام دهید. یک سرگرمی داشته باشید یا دعا کنید. نکته‌ی مهم اینجاست که حواس خود را از نشخوار ذهنی پرت کنید. اگر مدتی از نشخوار ذهنی دور بمانید، این افکار از بین می‌روند و ذهن شما را رها می‌کنند.
۲. به حل مسئله توجه ویژه نمایید
افرادی که نشخوار ذهنی می‌کنند، موقعیت‌ها را در ذهن خود تکرار می‌کنند. آنها معمولا روی سؤالات انتزاعی تمرکز می‌کنند. سؤالاتی مانند «چرا باید این اتفاق برای من بیفتد؟» یا «چرا نمی‌توانم با این مسئله کنار بیایم؟» این افراد حتی وقتی برای حل مشکل تلاش می‌کنند، به این نتیجه می‌رسند که «کاری از دست آنها برنمی‌آید».
در عوض باید بتوانید به‌وضوح فکر کنید. باید تلاش کنید حداقل یک راه‌حل عینی پیدا کنید. باید ببینید چطور می‌توانید مسائلی را که در مورد آنها فکر می‌کنید، حل کنید. مثلا اگر در مورد رابطه‌ی کاری ناراحت‌کننده‌ای فکر می‌کنید، به یکی از دوستان نزدیک خود زنگ بزنید و از او مشورت بگیرید.
نولن هوکسمن حالت برعکس نشخوار ذهنی یعنی نگرش انطباقی به خود را بررسی کرده است. وقتی افراد نگرش انطباقی به خود دارند، روی بخش‌های عینی شرایط تمرکز می‌کنند. آنها به‌دنبال بخش‌هایی می‌گردند که می‌توانند بهبود ببخشند.
