سه‌شنبه ۴ دی ۱۴۰۳
نحوه صحیح استخاره گرفتن با قرآن را باید در روایت‌های مربوط به ائمه (ع) جستجو کرد. چندین روش متفاوت برای استخاره با قرآن وجود دارد که هر کدام آداب مخصوصی به همراه دارند.
نحوه صحیح استخاره گرفتن با قرآن چیست؟ استخاره گرفتن سنت دیرینه‌ای است که در میان مسلمانان بسیار رواج دارد. مسلمانان زمانی استخاره می‌گیرند که بر سر یک دوراهی گیر کرده باشند و به کمک عقل و منطق نتوانند راه صحیح را تشخیص دهند. در چنین مواقعی مسلمانان با استخاره‌گرفتن، سعی می‌کنند که نظر خداوند متعال را درباره انتخاب صحیح جویا شوند. نحوه صحیح استخاره‌گرفتن با قرآن، به یک روش ختم نمی‌شود و روش‌های گوناگونی برای استخاره‌گرفتن با قرآن وجود دارد. در این مقاله قصد داریم بهترین روش‌های استخاره با قرآن را معرفی کنیم و به مسائل حاشیه‌ای این موضوع بپردازیم.
در روایتی از امام صادق (ع) نقل شده‌است که ایشان فرموده‌اند:
«مَا اسْتَخارَ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ عَبْدٌ مُؤْمِنٌ إِلاّ خارَ لَهُ»
«هیچ بنده با ایمانى از خداوند طلب خیر نکرد، مگر آن که پروردگار سعادت او را فراهم ساخت»
مطابق با گفته امام صادق، هرگاه انسان از خداوند طلب خیر کند، خداوند راهنمای او به سوی خیر خواهد شد. این حدیث یکی از شواهد مسلمانان برای اثبات استخاره است؛ البته نباید فراموش کنیم که استخاره‌گرفتن نیز آداب و شرایط خاصی دارد و در هر جایگاه و موقعیتی ما اجازه استخاره گرفتن نداریم، چنانکه این ضرب‌المثل در میان مردم متداول است: «در کار خیر، حاجت هیچ استخاره نیست». چندین راهکار برای تشخیص واجب‌بودن استخاره وجود دارد.
۱. مشورت با اطرافیان
بهتر است با یک مثال توضیحات را روشن‌تر کنیم؛ تصور کنید که در پیش رو، دو گزینه دارید، و یکی از آن دو را حتما باید انتخاب کنید. ابتدا باید به این مسئله فکر کنید که کدام‌یک از این دو گزینه برای شما مناسب‌تر است و به اصطلاح منفعت شما در کدام گزینه نهفته است؛ در برخی موارد، با عقل خود نمی‌توانید به نتیجه‌ای برسید، پس باید با اطرافیان خود مشورت کنید.
۲. مشورت با متخصصان
اگر با اطرافیان مشورت کردید و باز به نتیجه نرسیدید باید به متخصصان آن زمینه مراجعه کنید، بطور مثال اگر قصد خرید ماشین دارید و میان دو مدل ماشین شک دارید، باید به یک مکانیک یا کارشناس ماشین مراجعه کنید و نظر تخصصی او را جویا شوید.
۳. استخاره
اگر بازهم به نتیجه ایده‌آل نرسیدید و هیچ‌کدام از این دو گزینه منفعت بیشتری نسبت به دیگری پیدا نکرد، زمان استخاره و طلب جواب از خداوند است. پس فقط زمانی به سراغ استخاره می‌رویم که عقل ما توانایی انتخاب مسیر درست را نداشته باشد و مشورت کردن هم راه به جایی نبرد. البته این نکته را هم به خاطر داشته باشید که فقط و فقط یک مرتبه فرصت استخاره‌گرفتن دارید و استخاره‌گرفتن پشت سرهم برای یک تصمیم، کار صحیحی نیست و جواب صحیح، همان استخاره اول است.
برای استخاره‌گرفتن، آداب زیادی ذکر شده‌است. ما روش‌های زیادی برای استخاره با قرآن داریم که هر کدام از آن روش‌ها، آداب خاصی را پیشنهاد می‌کنند؛ ولی در این قسمت به برخی از آداب کلی برای استخاره‌گرفتن اشاره می‌کنیم:
۱. وضو بگیرید؛
۲. دو رکعت نماز مستحبی بجاآورید؛
۳. رو به قبله باشید؛
۴. ارتباط قلبی خود را با خداوند حفظ کنید؛
۵. پیش از انجام استخاره، بابت گناهانتان، به درگاه خداوند استغفار کنید.
روش‌های زیادی برای استخاره‌گرفتن با قرآن وجود دارد که عموما توسط ائمه (علیهم‌السلام) و بزرگان دین معرفی شده‌است، ما در این مقاله به معرفی فقط دو مورد از معتبرترین روش‌های استخاره با قرآن می‌پردازیم:
۱. مطابق با کلام پیامبر گرامی اسلام (ص)
مطابق با روایت مربوط به پیامبر (ص) هر زمان که خواستی با قرآن کریم استخاره کنی، در آغاز:
سه مرتبه سوره اخلاق را بخوان (منظور سوره «قل هو الله احد» است)
سپس سه مرتبه بر محمد و آل محمد درود فرصت
سپس این دعا را زمزمه کن:
اَللّهُمَّ اِنّى تَفَأَّلْتُ بِکِتابِکَ، وَتَوَکَّلْتُ عَلَیْکَ، فَاَرِنى مِنْ کِتابِکَ ما هُوَ مَکْتُومٌ مِنْ سِرِّکَ الْمَکْنُونِ فـى غَیْبِـکَ.
خدایا به کتاب تو تفأّل مى زنم (و استخاره مى کنم) و بر تو توکّل مى کنم، پس تو نیز از کتاب خود، آن چه در نهان غیب تو پنهان است، به من نشان بده.
سپس قرآن را باز کن، سطر اول از ورقه راست، نتیجه استخاره است.
۲. مطابق با روایت سید بن طاووس
این روش استخاره را سید بن طاووس در کتاب فتح الابواب معرفی کرده‌است.
ابتدا قرآن را در دست می‌گیری، و این دعا را زمزمه می‌کنی:
اَللّهُمَّ إِنْ کانَ فِی قَضائِکَ وَقَدَرِکَ، أَنْ تَمُنَّ عَلى اُمَّةِ نَبِیِّکَ، بِظُهُورِ وَلیِّکَ وَابْنِ بِنْتِ نَبِیِّکَ
خدایا اگر قضا و قَدَرت این است که با ظهور ولیّت و فرزند پیامبرت بر امّت رسول خدا منّت گذارى.
فَعَجِّلْ ذلِکَ وَسَهِّلْهُ وَیَسِّرْهُ وَکَمِّلْهُ، واَخْرِجْ لِی آیَةً اَسْتَدِلُّ بِها عَلى أَمر فَأَئْتَمِرَ، أوْ نَهْـى فَأَنْتَهی فِی عافِیَـة.
پس در ظهورش تعجیل و راهش را سهل و آسان قرار ده و براى من آیه اى بیرون آور که یا در آن امرى باشد که انجامش دهم و یا نهى باشد که ترکش کنم به عافیت و تندرستى.
سپس مقصود خود از استخاره را به خداوند بگو
قرآن را باز کن، هفت ورق به جلو بزن
وقتی ورق زدی، سطر هفتم از صفحه سمت چپ را پیدا کن
جواب استخاره، سطر هفتم از ورقه سمت چپ است.
جواب استخاره با قرآن، آیه‌ای از آیات این کتاب است که ممکن است دلالت بر خوب‌بودن یا بد بودن جواب باشد. ممکن است زمانی که آیه جواب استخاره را می‌خوانید، برداشت صحیحی از جواب استخاره نداشته باشید، چراکه تحلیل جواب استخاره یک عمل تخصصی است و نیاز به نظر متخصصان این حرفه دارد. شخصی که جواب استخاره با قرآن را تفسیر می‌کند باید با بسیاری از علوم قرآنی، از جمله تفسیر به نقل، قصص قرآنی و علم صرف و نحو آشنا باشد. بدون آشنایی با این علوم قرآنی، احتمال اشتباه در تفسیر استخاره، بسیار زیاد است.
به طور کلی این مسئله را بخاطر داشته باشید که تشخیص خوب یا بد بودن جواب استخاره، به مضمون آیه‌ای که شما دریافت می‌کنید بستگی دارد. این روزها، سایت‌ها و وبگاه‌های زیادی برای استخاره با قرآن وجود دارد و کافی است شما به این سایت‌ها مراجعه کنید و برروی گزینه انجام استخاره کلیک کنید، سایت یک آیه را بصورت تصادفی همراه با تفسیر جواب نمایش می‌دهد. همچنین شما با کلیک کردن بر روی عبارت استخاره با قرآن کریم - استخاره آنلاین با ترجمه و تفسیر به صفحه استخاره آنلاین سایت ستاره هدایت می‌شوید و می‌توانید از این طریق جواب استخاره خود را همراه با تفسیر آن، مشاهده کنید.
در حواشی کتاب مفاتیح‌الجنان از شیخ عباس قمی، برخی ساعات ویژه برای انجام استخاره معرفی شده‌است؛ این ایام خاص، به شرح زیر است:
البته ذکر این نکته نیز شایسته است که در کتاب مفتایح‌الجنان و حواشی این مطلب، حرفی از کلام ائمه (ع) و تایید ایشان بر این اوقات نشده‌است و می‌توان گفت که این زمان‌ها سندیت چندان زیادی ندارند.
استخاره‌گرفتن در دین اسلام، انواع متفاوتی دارد. استخاره با قرآن و استخاره با تسبیح جزو رایج‌ترین روش‌های استخاره در اسلام هستند. استخاره علاوه‌بر اینکه آداب مخصوصی دارد، انجام‌دادنش در هر موقعیتی صحیح نیست و ابتدا باید لزوم استخاره‌گرفتن مشخص شود، سپس به سراغ آن برویم. دو روش معروف برای استخاره با قرآن وجود دارد که در متن مقاله به آن‌ها اشاره شد. دعا‌های مخصوصی برای استخاره با قرآن و تسبیح وجود دارد که شما می‌توانید در مقاله دعای استخاره با قرآن و تسبیح این دعا‌ها را مشاهده کنید. همچنین شما می‌توانید از طریق قسمت "ارسال نظر" انتقادات و پیشنهادات خود را با ما در میان بگذارید.
نوید اسحاقیان
