ضد آفتاب (Sunscreen) محصول مراقبت از پوست در مقابل اشعه‌های مضر خورشید است. ضد آفتاب‌ها در انواع کرم ضد آفتاب و لوسیون ضد آفتاب تولید شده و برای حفاظت از پوست در مقابل اشعه‌های مضر خورشید استفاده می‌شوند. پوست ما مرزی برای حفاظت از اعضای درونی است اما پوست بدن بسیار حساس است و در معرض انواع آسیب‌ها است. یکی از تهدیدآمیزترین عوامل بالقوه برای پوست ما، اشعه‌های ماورای بنفش خورشید است. اشعه‌های ماواری بنفش خورشید به ۳ دسته کلی تقسیم می‌شوند: UV-A / UV-B / UV-C

شاید نام UV را هنگام خرید عینک آفتابی از فروشنده شنیده باشید. بیشتر عینک‌های آفتابی موجود در بازار مجهز به شیشه‌ی حفاظت کننده چشم در مقابل اشعه‌های UV است. ضدآفتاب‌های موجود، حائلی میان بخشی از اشعه‌های مضر برای پوست هستند. ضدآفتاب‌ها به صورت لوسیون ضد آفتاب و کرم ضد آفتاب تحت نام برندها و SPF‌های مختلف وجود دارند.

کرم ضد آفتاب چگونه عمل می‌کند؟

وقتی فردی از کرم ضد آفتاب استفاده می‌کند، مواد تشکیل‌دهنده ضد آفتاب به انعکاس نور آفتاب از سطح پوست کمک می‌کند و از پوست در مقابل سرطان پوست و همچنین اشعه‌های مضر خورشید محافظت می‌کند. بسیاری از ضد آفتاب‌ها به کنترل آسیب از طریق جذب اشعهٔ ماورا بنفش و جلوگیری از رسیدن آنها به پوست معروف هستند. عملکرد ضد آفتاب‌ها بستگی به ترکیبات موجود در آن، وجود SPF‌ها و حالت یا روش کاربردی دارد. به این عوامل در ادامه اشاره می‌شود:

۱. ترکیبات ضد آفتاب:

فرمول ترکیبی ضد آفتاب‌ها به‌عنوان ترکیبی از مواد آلی و معدنی معینی شناخته شده است. ۲ نوع عنصر وجود دارند که فعال‌اند. اولی ذرات معدنی به نام زینک اکسید و تیتانیوم اکسید است که به‌طور فیزیکی برای حفاظت از پوست، انعکاس یا پخش کردن نور ماورای بنفش هستند. دیگر عناصر فعال، ترکیبات آلی هستند که با جذب اشعهٔ ماورای بنفش و سپس رهاسازی این اشعه‌ها به‌صورت گرما، از پوست محافظت می‌کنند. در گذشته ترکیبات معدنی موجود در کرم ضد آفتاب به‌صورت سفید رنگ ظاهر می‌شد که این روزها به دلیل پیشرفت‌های صورت گرفته در نانوتکنولوژی، ضد آفتاب‌ها روشن و شفاف شده‌اند. در حالی که میزان تأثیر آنها با نمونه‌های گذشته برابر است. چند ترکیب آلی که ضد آفتاب را مؤثرتر می‌کند: Benophenones / Cinnamates / Paba

۲. وجود عامل SPF با پوشش گسترده، چه مدت ضد آفتاب عمل می‌کند؟

ضد آفتاب‌ها از طریق عناصر موجود در خود با انعکاس اشعهٔ ماورای بنفش یا جذب آن و تبدیل آن به گرما، با این اشعه مبارزه می‌کند. ضد آفتاب‌ها در صورتی می‌توانند به صورت کامل اثرگذار باشند که نه تنها پوشش طیفی گسترده اشعه‌ی خورشید را دارا باشند، بلکه SPF - به معنی عامل حفاظت در برابر آفتاب - مناسب را دارا باشند. هر ضد آفتابی مقداری از این SPF‌ها داراست و برای اشعه‌های UVB عمل می‌کند که مانعی از آفتاب‌سوختگی است.

اگر دقت کرده باشید بر روی همه ضد آفتاب‌ها می‌توان لغت SPF را دید. این ۳ حرف مخفف عبارت «عامل محافظت‌کننده در برابر آفتاب» (Sun Protection Factor) است. نشان‌دهنده توانایی یک ضد آفتاب برای محافظت پوست شما است. مثلاً اگر پوست شما به قدری حساس باشد که تنها بتواند ۱۰ دقیقه نور آفتاب را تحمل کند و بعدازآن دچار سوختگی شود استفاده از یک ضد آفتاب که SPF آن برابر ۱۰ باشد مدت‌زمانی را که شما می‌توانید در برابر آفتاب بایستید ۱۰ برابر می‌کند.

۳. حالت و روش کاربردی:

ضد آفتاب‌ها به صورت‌های لوسیون و کرم موجود هستند. این ضد آفتاب‌ها با برندهای متفاوت و در هر فروشگاهی موجود هستند. همیشه لازم است برای پخش شدن ضد آفتاب و اثرگذاری آن این ضد آفتاب‌ها مدتی قبل از قرار گرفتن در معرض خورشید استفاده شوند. بهترین زمان استفاده، نیم ساعت قبل از بیرون و زیر آفتاب یا به استخر رفتن است. اساساً این ضد آفتاب‌ها از آب و روغن تشکیل شده‌اند و می‌توان از آن‌ها برای کل بدن استفاده کرد. باید توجه داشته باشید که از مالیدن و ماساژ دادن ضد آفتاب‌ها بر روی پوست خودداری کنید و اجازه دهید خود آنها به مرور جذب پوست شوند. ضد آفتاب ها یکی از بهترین راه‌حل‌ها برای جلوگیری از برنزه شدن و آفتاب‌سوختگی است. اما هرکسی می‌بایست محصول مناسب پوست خود را شناخته و انتخاب کند.